Üniversitemiz Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı tarafından yeniden hazırlanan “Trakya Üniversitesi Merkez Kütüphane Yönetmeliği” taslağına ilişkin, Mevzuat Komisyonunca hazırlanan 07 Nisan 2016 tarihli rapor görüşüldü:
Üniversitemiz Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı tarafından yeniden hazırlanan “Trakya Üniversitesi Merkez Kütüphane Yönetmeliği”nin aşağıdaki şekliyle uygun olduğuna mevcudun oy birliği ile karar verildi.
TRAKYA ÜNİVERSİTESİ
MERKEZ KÜTÜPHANE YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik, Trakya Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı ile bağlı birim kütüphanelerinin tanımını yapmak, örgütlenmesini, görev, yetki ve sorumluluk esaslarını belirlemek amacıyla düzenlenmiştir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Trakya Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı, Merkez Kütüphane, akademik birimlerin kütüphaneleri ve bunlarla ilgili faaliyet ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 12 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4-(1) Bu Yönetmelikte geçen:
a) Birim Kütüphaneleri: Merkez Kütüphane dışındaki şube, akademik birimlerin kütüphanelerini,
b)Daire Başkanlığı: Trakya Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığını,
c)Değer Tespit Komisyonu: Trakya Üniversitesi Merkez Kütüphane Değer Tespit Komisyonunu,
ç)Materyal: Kütüphanede kullanılabilir her çeşit malzemeyi,
d)Sayım ve Düşüm Komisyonu: Trakya Üniversitesi Merkez Kütüphane Sayım ve Düşüm Komisyonunu
e)Şube Müdürlüğü: Trakya Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığına bağlı yönetim birimini,
f)Üniversite: Trakya Üniversitesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Merkez Kütüphane Kuruluş ve Kuruluş Şekli
Kuruluş
MADDE 5- (1) Kütüphaneler, Üniversitenin eğitim, öğretim ve bilimsel araştırmalarında gerekli olan basılı, elektronik, görsel ve işitsel materyalleri sağlayarak kütüphanecilik hizmetlerini sunmak üzere kurulan merkezi birimlerdir.
Kuruluş şekli
MADDE 6- (1) Üniversitedeki kütüphane hizmetlerinin merkez kütüphane yapısı içinde örgütlenmesi ve yürütülmesi esastır. Merkez Kütüphane’nin bulunduğu yerleşke alanı dışındaki diğer akademik birimler için, birim kütüphanesi kurulabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Merkez Kütüphane Yönetim Organları ve Görevleri
Yönetim organları
MADDE 7- (1) Kütüphane yönetim hizmetleri aşağıdaki organlarca yürütülür:
a) Daire Başkanlığı,
b) Teknik Hizmetler Şube Müdürlüğü,
c) İdari Hizmetler Şube Müdürlüğü,
ç) Okuyucu Hizmetleri Şube Müdürlüğü.
Daire başkanının görev ve yetkileri
MADDE 8-(1) Daire Başkanının görev ve yetkileri şunlarıdır:
a) Kütüphane hizmetlerinin aksamadan yürütülebilmesi için, iş bölümü yaparak, plan, program, yıllık bütçe taslağı hazırlamak,
b) Kütüphanecilik alanındaki gelişmeleri izleyerek yeni teknolojinin kütüphaneye girmesi için çalışmalar yapmak,
c) Kütüphane hizmetlerinin aksamadan yürütülebilmesi için iş bölümü ve personel ile ilgili genel eğitim ve denetim görevini yapmak,
ç) Her yılsonunda kütüphane ve dokümantasyon faaliyetleri ile ilgili raporu Rektörlüğe sunmak,
d) Bu Yönetmelik uyarınca görev alanına giren ve kütüphane hizmetlerinin gerektirdiği diğer çalışmaları yapmaktır.
Şube müdürünün görev ve yetkileri
MADDE 9- (1) Şube Müdürünün görev ve yetkileri şunlardır:
a) Kütüphanelerde verilecek hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemeler çerçevesinde yürütmek,
b) Kütüphanelerde ihtiyaç duyulan araç-gereç ve diğer her türlü kütüphane materyalini Daire Başkanlığına bildirmek,
c) Başkanın vereceği görevleri yürütmek. Başkan görevde bulunmadığında Başkanlığa vekalet etmek.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Merkez Kütüphane Hizmetleri
Kütüphane hizmetleri
MADDE 10-(1) Kütüphane hizmetleri, teknik hizmetler ve okuyucu hizmetleri olmak üzere ikiye ayrılır. Şube Müdürlerinin sorumlulukları altında yürütülür.
Teknik hizmetler
MADDE 11-(1) Teknik hizmetler, bütün kütüphane materyalinin (kitap, süreli yayın, tez, broşür, görsel-işitsel vb.) seçiminden okuyucuya sunulacak duruma getirilişine kadar olan işlerin tamamıdır.
Teknik hizmetleri oluşturan servisler
MADDE 12-(1) Materyal sağlama servisi: Üniversite eğitim ve öğretimini desteklemek ve araştırmalarda yardımcı olmak üzere araç, gereç, kitap, süreli yayın vb. temin eder.
(2) Kataloglama ve sınıflama servisi: Kütüphanelere sağlanan tüm materyalleri en uygun sisteme göre düzenler ve kullanıcıların yararlanmasına sunar.
(3) Süreli yayınlar servisi: Üniversitede eğitim ve öğretim destekleyecek ve yardımcı olacak süreli yayın koleksiyonunu oluşturur ve belli bir düzen içinde kullanıma sunar.
Okuyucu hizmetleri
MADDE 13-(1) Okuyucu hizmetleri, basılı ve elektronik bilgi kaynaklarından ve kütüphanelerden kullanıcıların en verimli şekilde yararlanmalarını sağlayan hizmetlerdir.
Okuyucu hizmetlerini oluşturan servisler
MADDE 14-(1) Danışma servisi: Kütüphane koleksiyonunu ve kullanımını Üniversite içinde ve dışında tanıtan servistir. Bu servis kütüphane materyalinin kullanımına yardımcı olmak amacıyla eğitim programları düzenler, bibliyografya taramaları yapar, yeni çıkan yayınları duyurur ve enformasyon hizmetlerini yürütür.
(2) Ödünç verme servisi: Kütüphane koleksiyonunun kütüphane içi ve dışı dolaşımını Interlibrary Loan (ILL) sağlamak, denetlemek ve kütüphane materyali ile ilgili işleri yapmakla görevli servistir.
(3) Görsel-işitsel hizmetler servisi: Eğitim, öğretim ve araştırmayı destekleyecek görsel-işitsel araç ve gereçlerini seçmek, sağlamak, çoğaltmak, belli bir düzen içinde hizmete sunmak ve bakımını yapmakla görevli servistir.
(4) Görme engellilere verilen hizmetler: Görme engelliler için uygun koleksiyonu oluşturur, okuyucular için gerekli donanımı sağlayarak kullanıma sunar.
(5) Eğitim hizmetleri: Gerekli olduğu hallerde kütüphanecilik eğitimi gören öğrencilere uygulama ve staj programları düzenler. Kütüphane personeline, öğrenciler ve öğretim elemanlarına hizmet içi eğitim ile kütüphane kaynak ve hizmetlerinin verimli kullanılmasını sağlamak üzere kullanıcı eğitim programları düzenler.
Kütüphanelerden yararlanma
MADDE 15-(1) Üniversite öğretim elemanları, personeli ve öğrencileriyle diğer Üniversite mensupları ve dışarıdan gelen tüm araştırmacılar kütüphaneden bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yararlanabilirler.
(2) Okuma salonundan yararlanan okuyucular çıkarken ellerindeki materyali kütüphane görevlisine göstermekle yükümlüdür. İzinsiz olarak materyal çıkarmaya teşebbüs edenler için gerekli tedbirler alınarak yasal yollara başvurulur.
Ödünç verme
MADDE 16-(1) Trakya Üniversitesi öğretim elemanları, personel ve öğrencileri kütüphaneden ödünç verilebilecek materyali alabilirler.
(2) Üniversitelerarası işbirliğinin gereği olarak Üniversite kütüphaneleri diğer üniversitelerin öğretim elemanları ve öğrencilerinin kullanımına açıktır. Ancak bunlar kütüphanelerimizdeki materyali kendi kütüphaneleri aracılığıyla ödünç alabilirler.
Ödünç vermede uygulanacak kurallar
MADDE 17-(1) Trakya Üniversitesi kütüphanelerinden öğrencilerin ödünç kitap alabilmeleri için öğrenci kimlik kartını ibraz etmeleri gerekir. Bu kart olmadan öğrenciler kütüphanelerden ödünç materyal alamazlar.
(2) Trakya Üniversitesinde görevli olanlar kurum kimlik kartlarını göstererek ödünç materyal alabilirler.
(3) Öğretim elemanlarına bir defada, farklı olmak üzere, en çok 5, öğrenciye ve Üniversite personeline de farklı olmak üzere bir defada en çok 3 adet materyal ödünç verilebilir.
Ödünç verilmeyecek materyal
MADDE 18-(1) Aşağıda belirtilen kütüphane materyali kütüphane dışına ödünç verilemez.
a) Ansiklopedi, sözlük, atlas vb. danışma kaynakları,
b) Süreli yayınlar,
c) Yayınlanmamış tezler,
ç) Yazma ve basma nadir eserler,
d) Harita ve slaytlar,
e) Birimlerce tespit edilen sayıları tükenmiş veya yıpranmış eserler,
f) Müzik notaları,
g) Koleksiyon parçaları, sanatsal materyal vb.
Ödünç vermede alınacak önlemler
MADDE 19- (1) Öğrenciler mezun olduklarında ve kayıtlarının silinmesi durumunda kütüphaneden ilişik kesme belgesi almak zorundadırlar. Bu öğrencilerin isimleri ilgili birimce zaman geçirilmeden Daire Başkanlığına bildirilir. Kütüphaneye borçlu olan öğrencilere ilişik kesme belgesi verilmez. Bu konuda Daire Başkanlığı ile Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı ve akademik birimler arasında işbirliği yapılır.
(2) Üniversiteden herhangi bir nedenle ilişiği kesilen öğretim elemanları, ödünç aldıkları materyali geri vererek kendi kitaplığından ve merkez kütüphaneden çıkış belgesi almak zorundadırlar. Bu işlem Daire Başkanlığı ve Personel Dairesi Başkanlığının işbirliği ile yürütülür.
(3) Kullanıcı ödünç aldığı materyali iyi kullanmakla ve belirtilen iade tarihinde geri vermekle yükümlüdür.
(4) Kullanıcılar ödünç aldıkları materyali, ödünç verme süreleri sonunda iade etmedikçe yeni materyal ödünç alamazlar.
(5) Ödünç aldığı materyali ödünç verme süresi sonunda iade etmeyen ve süre uzatma işlemi yaptırmayan kişiden her gün için gecikme cezası alınır. Kendisine gecikme cezası uygulanmasına başlanmış olan kişiye, ödünç aldığı materyali iade etmediği ve tahakkuk eden gecikme cezası miktarının tamamını ödemediği sürece, hiçbir şekilde başka bir materyal ödünç verilmez.
Ödünç alınan materyalin yıpratılması ve kaybı
MADDE 20- (1) Ödünç alınan materyalin yıpratılması veya kaybedilmesi durumunda;
a) Yıpratılan veya kaybedilen kütüphane materyali öncelikle piyasadan aynen temin ettirilir.
b) Temini mümkün olmayan materyalin belgelenmesi halinde Değer Tespit Komisyonunca belirlenen değeri ödettirilir. Ayrıca (varsa) tahakkuk eden gecikme cezası alınır.
Değer tespit komisyonu
MADDE 21- (1) Değer tespit komisyonu, okuyucuların kaybettikleri veya zarar verdikleri kütüphane materyallerinin güncel değerlerini belirler, Kütüphaneye bağış yoluyla gelen materyallerin değer tespitini yapar. En az 3 (üç) kişiden oluşur. Değer tespit komisyonu Kütüphane materyalinin değerinin belirlenmesi için piyasa araştırması yaparak güncel bir fiyat belirler. Değer tespit komisyonunun kararı harcama yetkilisinin onayına sunulur.
(2) Kütüphanelerimize bağış yoluyla gelen ve fiyatı belli olmayan materyalin değerini demirbaş kayıtlarına geçirmek üzere tespit eder.
Sayım ve düşüm komisyonu
MADDE 22-(1) Kütüphanelerde her yıl yapılacak sayım ve düşüm işlemleri için Daire Başkanı tarafından “Sayım ve Düşüm Komisyonu” kurulur. Yıpranan materyalin Komisyon kararıyla düşümü yapılır ve harcama yetkilisinin onayına sunulur.
(2) Komisyon, görevlilerin kasıt, kusur, ihmal, tedbirsizlik ve dikkatsizlikleri dışında herhangi bir sebeple bir materyalin kaybolması durumunda materyalin düşümüne karar verebilir. Ancak düşümü yapılacak miktarın belirlenmesinde Taşınır Mal Yönetmeliği hükümlerine göre, taşınırların devir, imha, hurdaya ayırma, satış ve terki suretiyle kayıtlardan çıkarılmasında 04 Mart 2015 tarihli ve 29285 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği Parasal Sınırlar ve Oranlar” başlığındaki tablo 1’in “Taşınır Malların Kayıtlardan Çıkarılması” başlıklı (d) bendi dikkate alınacaktır. Taşınırların kayıtlardan çıkarılması, belirlenen limitler dâhilinde harcama yetkilisinin, limit üzerinde olanlar ise ilgili üst yöneticinin onayı ile yapılacaktır.
Elektronik kaynakların kullanımı
MADDE 23- (1) Elektronik kaynaklara yerleşke içerisinden ve dışından sadece Trakya Üniversitesi öğretim elemanları ile öğrencileri erişebilir. Veri tabanlarından, robot ve benzeri yazılımlar kullanılarak, çok sayıda yayın kopyalanamaz veya sistematik biçimde kişisel bilgisayarlara ya da harici belleklere aktarılamaz. Veri tabanlarından kopyalanan makale, kitap, tez, vb. dokümanların bir bölümü ya da tamamı, veri depolama araçları, e-posta listeleri aracılığı ile dağıtılamaz ve Üniversite dışındaki kişi-kurumlara gönderilemez. Yukarıdaki kurallara uymayan kullanıcı hakkında gerekli yasal işlem yapılmak üzere Rektörlük Makamı’na bildirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve son hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 24 – (1) 01/08/1996 tarihli ve 22714 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Trakya Üniversitesi Kütüphane Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Hüküm bulunmayan haller
MADDE 25- (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 26- (1)Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 27-(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Trakya Üniversitesi Rektörü yürütür.